Desember er ein mørk månad. Dagane er korte og sola står lågt på himmelen. Der eg vaks opp såg vi ikkje sola i det heile, anna enn i fjelltoppane. Men sjølv for dei som bur stader der sola ikkje treng krype over fjell for å vise at ho fins så er desember mørkare enn dei andre månadene i året. Desember, månaden med færrast timar dagslys av dei alle.

I dag er det ti dagar til den aller mørkaste dagen, 21. desember. Då er det vintersolkverv og vi seier ofte at sola snur denne dagen. Det gjer den sjølvsagt ikkje, men frå vintersolkverv blir dagane litt lengre, litt lysare og personleg så håpar eg at dei lyse kveldane kjem nesten før vi veit ordet av det.



Det er mange måtar å ta lys inn i mørketida og eg vil skrive om ein type lys og aktivitet som eg syns at gjer veldig godt, nemleg bålkos. Å gi seg sjølv ei eller fleire slike stunder der tida står stille og bålet gir lys og varme er veldig fint og noko eg anbefalar å prøve å få til. Å kjenne at stress og bekymring slepp taket, det er kanskje ekstra aktuelt i julestria eller som ei pause frå selskap og ståhei i romjula.

Eg likar helst å kome meg ut i naturen for å tenne bål, sjølv om bålpanne i hagen kan vere rett fint det også. Ein slik tur kan vere at vi traskar nokre kilometer og finn ein fin bålplass i skogen eller ved sjøen, eller det kan vere at vi parkerer bilen og går fem minutt til ein bålplass eller ein gapahuk. Eg har mottoet “tur er tur”, og på turkoppen min står det “Små turer er også store”. For slik er det. Å kome seg ut er stort. Uansett.

Eigentleg treng ein kun ved og opptenning for å sikre seg ei fin stund rundt bålet, men eg likar å gjere litt meir ut av det. Det eine er å lage seg litt fest. Kvardagsbobler i stettglass syns eg alltid høyrer med på tur. Om det er Farris, julebrus eller anna spelar inga rolle, bobler er bobler. I tillegg må det vere varm drikke. Den kan kome frå termos eller kokast opp på kjele over bålet. Varmt blir det i alle fall og det gjer godt i kulda.



Ofte legg vi lunsj eller kveldsmat til bålturane. Matpakke fungerer heilt fint, men å lage mat på bål eller primus er enda betre. Eg vil påstå at det gode, gamle pinnebrødet aldri går av moten. Med grunndeiga til DNT kan ein variere så langt fantasien rekk. Ein favoritt er å rulle pølsa i sukker og kanel før kveilar den rundt pinna og griller. Då får ein perfekt kaffimat. Eller ein kan lage pinnebrød, grilla camembert og fenalår, og litt honning på før ein et. Då snakkar vi luksuslunsj.



Pinnebrød (DNT-oppskrift)

500 g mjøl (bruk gjerne litt grovt mjøl)
2 ts bakepulver
5 ss sukker
1 ts salt
1 dl matolje
ca 2 dl lunka vatn

1. Bland det tørre
2. Spe med vatn og olje til deiga har plastelinakonsistens
3. Form ein klump deig til ei pølse og tvinn rundt ein pinne
4. Steik brødet over glør til det er gjennomsteikt og slepp pinnen
5. Hugs å vri sakte på pinnen medan du steiker brødet

Eg unner alle å kjenne på gleda og den bortimot magiske stemninga rundt eit bål i naturen og legg ved ei lita “turoppskrift” som kanskje kan gjere det litt enklare å bekjempe dørstokkmila.

Konkret førjulsbålkosforslag:

• Avtal med familie eller vener, eller begge deler, og finn tid og stad for å tenne bål. Om véret er dårleg så hugs at det fins mange flotte gapahukar til fri bruk der ein kan sitje tørt under tak. Ikkje alle har bålplass inne, då tenner ein berre bålet ute og nyt det på litt avstand.
• Pakk nokre vedkubbar, eg ville hatt minst 4-5, samt opptenningsved/brikettar og lighter eller fyrstikker.
• I sekken legg du ein termos med oppvarma gløgg, ein boks peparkaker og ein blåmuggost om du likar det. Hugs å ta med kniv.
• Ta på varme klé og kom deg ut
• Ekstra: Dei stettglasa med bobler gjer at det blir ekstra stas altså, så hvis du orkar og har egna glass så er det verdt den lille innsatsen

Til slutt vil eg minne om bålvettreglane. Dei hadde fortent eit innlegg for seg sjølv, men søk dei opp og forhold deg til dei.

Eg ynskjer alle ei riktig god jul med lys og (bål)varme.